Constructief communiceren is één van de moeilijkste dingen die er is. Waarom? Omdat we vaak in een bepaald patroon blijven hangen. Het brengt ons eigenlijk alleen maar wroeging. Ik heb het over de zogenaamde Dramadriehoek.

Dit heet Dramadriehoek omdat de manier van omgaan met elkaar tot dramatische situaties leidt. Dramatisch, omdat voorspelbaar is hoe het gesprek of de vergadering zal verlopen. En omdat de ontwikkeling en de afloop ervan negatief, met andere woorden ineffectief is.

De Dramadriehoek bestaat uit 3 rollen, namelijk:
Aanklager, Slachtoffer en Redder

Ik zal het eventjes verduidelijken aan de hand van een aantal gedragsvoorbeelden.

De aanklager

• Zij kan ook helemaal niets goed doen.
• Zij maakt altijd domme spelfouten.
• Jij bent nogal traag van begrip.
• Stommerd, enzovoort.

De aanklager maakt met dit soort uitspraken/gedrag zichzelf onkwetsbaar. Hij legt de verantwoording bij iemand anders en projecteert zijn eigen boosheid op iemand anders.

Het slachtoffer

• Ik kan het niet.
• Ik weet het niet.
• Ik durf het niet.

Het gedrag van het slachtoffer nodigt uit om te redden, zonder dat hij er zelf om vraagt. Het slachtoffer neemt ook geen verantwoording voor zijn eigen gedrag. Hij hoeft niet na te denken of zelf te kiezen. Hij vindt het fijn dat een ander voor hem zorgt of hem aanklaagt en hij houdt hiermee dus de dramadriehoek in stand.

De redder

• Ik help je wel.
• Als ik jou was zou ik….doen.
• Ik zal je laten zien hoe het moet.

Deze persoon vindt het fijn om te redden zonder dat hier direct om gevraagd wordt. Hij is graag aan het bemoederen. Hoeft hierbij niet stil te staan bij zijn eigen gevoelens of ervaringen.

Waarschijnlijk is het bovenstaande herkenbaar. Nu is het de kunst om van wroeging naar toevoeging te gaan. Dus van de Dramadriehoek richting de zogenaamde Winnaarsdriehoek. Lees hieronder hoe je dit kunt doen.

Begeef je naar de Winnaarsdriehoek

• Blijf alert op wat er gezegd wordt en wat voor gedrag er vertoond wordt. Zodra je gedrag en woorden uit de Dramadriehoek herkent, spreek iemand er dan op een volwassen manier op aan.
• Ga niet ongevraagd iemand helpen.
• Geef ieder zijn eigen verantwoordelijkheid.
• Stel op een volwassen manier vragen aan elkaar. Wat heeft de ander nodig? Wat wil je zelf? Wat wil de ander?

De Winnaarsdriehoek bestaat uit 3 rollen, namelijk:

Bouwer, Hulpvrager, Helper

De bouwer

• Erkent andermans bekwaamheden.
• Stelt grenzen.
• Geeft feedback zonder te oordelen.
• Kent eigen gevoelens, behoeftes en grenzen.

De hulpvrager

• Staat voor zichzelf.
• Vraagt rechtstreeks om hulp
• Onderzoekt eigen rol. (zelfreflectie)

De helper

• Geeft de ander de ruimte om zelf te handelen en te denken.
• Luistert, stelt vragen, coacht.
• Helpt indien gevraagd.
• Geeft verantwoordelijkheid terug.

Door het bezit van je eigen autonomie is openheid en kwetsbaarheid in je opstelling naar collega’s mogelijk geworden. Hierdoor kun je constructief communiceren én samenwerken. Men kan groeien in persoonlijke- en professionele ontwikkeling. Er is een situatie van toevoeging ontstaan.

De Dramadriehoek kun je zien als een ezelsbruggetje.  

Het herinnert je op een eenvoudige wijze aan een aspect van je gedrag. Ruwweg kun je dat gedrag opsplitsen in, aan de ene kant groeibevorderend volwassen gedrag en aan de andere kant groeibelemmerend onvolwassengedrag.

Daarom is het belangrijk dat wanneer jij merkt dat er iemand in de Dramadriehoek zit qua gedrag en of woorden, jij de betreffende persoon erop aanspreekt.

Door elkaar aan te spreken op het gedrag dat je signaleert kun je ineffectieve communicatie- en samenwerkingspatronen doorbreken.

En word jij je bewust van je eigen ineffectieve gedrag, waardoor je de keuze hebt dit gedrag om te buigen naar effectief gedrag.

(Bron: Innerland)